Cihan Başakçıoğlu

İZMİR – Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) tarafından her yıl düzenlenen “İnsan Hakları Belgesel Sinema Günleri” 12 yaşında. Bu yıl 10 – 17 Aralık tarihleri ortasında çevrimiçi olarak ülke çapında birçok belgesel ve sinema, izleyicilerle buluşacak.

Çevrimiçi gösterimlerin haricinde programda yer alan sinemaların bir kısmı 10 – 12 Aralık tarihlerinde İzmir’de Fransız Kültür Merkezi salonunda, 18 – 19 Aralık 2021 tarihlerinde ise Van Barosu salonunda izlenebilecek.

12’NCİ YIL TEMASI: ‘ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ’

İrtibat Çalışmaları Topluluğu ve Fransız Kültür Merkezi ile ortak gerçekleştirilen TİHV 12. İnsan Hakları Belgesel Sinema Günleri’nin programında ülke içinden 10, ülke dışından 16 olmak üzere toplam 26 seçme belgesel sinema yer alıyor. Türkiye’de ve dünyada insan hakları açısından yaşanan çok farklı problemlere ait izleyenlerde farkındalık ve hassaslık oluşturmayı hedefleyen 12. İnsan Hakları Belgesel Sinema Günleri’nin bu yılki teması ise “örgütlenme özgürlüğü”.

12. İnsan Hakları Belgesel Sinema Günleri kapsamında yapılan “örgütlenme özgürlüğü” temalı afiş yarışında birinci seçilen Sefa Pala’ya ilişkin eser ise sinema günlerinin afişi olarak belirlendi. Ayrıyeten yarış iştirakçisi en beğenilen 31 eser de 10 – 17 Aralık tarihlerinde https://tihvbelgeselfilm.org adresinde çevrimiçi olarak sergilenecek.

‘İHLALLERİN KURAL, HAK VE ÖZGÜRLÜK KULLANIMININ İSTİSNA OLDUĞU BİR PERİYOT YAŞIYORUZ’

“Örgütlenme özgürlüğü” temalı aktifliğe ait Gazete Duvar’a konuşan TİHV Genel Sekreteri Coşkun Üsterci, Türkiye’de bilhassa 2015-2016 sürecinden bu yana siyasal ve sivil alanın büsbütün daraldığı, hak ve özgürlüklerin kullanılmasının neredeyse imkansız hale geldiği, hak ihlallerinin kural, hak ve özgürlüklerin kullanımının ise istisna olduğu bir periyot yaşandığını söyledi.

Böylesi bir periyotta kapanan siyasal ve sivil alanı açabilmenin en belirleyici faal yolunun ise hak ve adalet çabası olduğunu vurgulayan Üsterci, “Başka bir söz ile hak siyaseti yapmanın gereğini söylüyoruz. Niyet, tabir, toplanma ve örgütlenme özgürlükleri bugün demokratik bir toplumun asli unsurlarıdır” dedi.

TİHV Genel Sekreteri Coşkun Üsterci

‘TÜRKİYE’NİN TEMEL SORUNLARINA DİKKAT ÇEKMEYE ÇALIŞTIK’

Bundan iki yıl evvel niyet, söz ve basın özgürlüğünü ana tema olarak seçtiklerini hatırlatan Üsterci, geçen yıl ise “toplanma özgürlüğü” teması ile aktifliği gerçekleştirdiklerini söyledi. Bu sene de onların bir devamı olan “örgütlenme özgürlüğü” temasını ele aldıklarını tabir eden Üsterci, konuşmasına şöyle devam etti:

“Belgesel sinema günlerini yaparken ülkenin ve dünyanın temel problemlerine özel bir formda dikkati ağırlaştırmak istiyoruz. Ancak daha da özelde ülkenin siyasal ve sivil alandaki tıkanan damarlarının genişletilmesi, nefes alabilmenin imkanının sağlanabilmesi bakımından örgütlenme özgürlüğünün çok değerli temel hak ve özgürlüklerden biri olduğunu söylüyoruz. Toplanma ve şov yapma özgürlüğü ile birlikte fikir, tabir ve basın özgürlüğü ile direkt ilintili. Hasebiyle üç yıldır bu halde bir sınır izleyerek Türkiye’nin temel sıkıntılarına dikkati çekmeye çalıştık.”

‘PROGRAMDA BAYAN GAYRETİNİ ANLATAN BİRÇOK SİNEMA VAR’

Aktiflikte yer alan sinemalara de değinen Üsterci, örgütlenme özgürlüğü ve hareketlilikler, pandemi sürecinde dünyada insanların yaşadığı badireler, Osman Kavala sorunu, Ermenilerin-Süryanilerin hayatları, cezaevlerini anlatan birçok sinema yer aldığını söyledi.

Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesi sonrası bayana yönelik artan şiddeti sorgulayan sinemalar bulunduğunu da belirten Üsterci, “Türkiye’nin çok özel bir problemi de İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılması ile birlikte bayana yönelik şiddetin önlenmesi konusundaki çalışmaların akamete uğratılma uğraşı. Siyasi iktidar bir gecede ‘Ben mukaveleden çıktım’ dedi. Bayanlar da buna karşı çıktı. Bu hala bitimsiz halde süren bir tartışma. Hasebiyle bayana yönelik şiddeti sorgulayan, çabanın içerisinde faal rol oynayan bayanları anlatan birçok sinema var” diye konuştu.

.

‘GEZİCİ BİR ŞENLİK HALİNE DÖNÜŞTÜRMEYİ DİLEK EDİYORUZ’

Tüm imkansızlıklara karşın 12 yıldır İnsan Hakları Belgesel Sinema Günleri’ni dayanışma ile sürdürdüklerini söz eden Üsterci, önümüzdeki yıllarda İnsan Hakları Belgesel Sinema Günleri’ni gezici bir şenlik haline dönüştürmeyi arzuladıklarını da belirtti. Üsterci, son olarak şunları kaydetti:

“Biz kaynakların sonluluğuna, imkanların yetersizliğine karşın 12 yıldır nitekim büyük bir dayanışma örneği göstererek, istekli katkılarla bu şenlikleri gerçekleştiriyoruz. Giderek de büyütmeye, yaygınlaştırmaya çalışıyoruz. Birinci adımımızı 2019 yılında attık. İzmir’de hem gösterdiğimiz sinema sayısını artırdık hem de iki salona çıktık. 2020 yılında da İzmir dışında vakfımızın temsilciliklerinin olduğu kentlerde de salon gösterimleri gerçekleştirmek istedik lakin pandemi süreci nedeniyle buna imkan bulamadık. Pandemi sürecinde online gösterimler yaptık. Yaklaşık 14 bin kişi sitemize girdi, sinemalarımızı izledi. 6 bin kişi ise başından sonuna kesintisiz olarak aktifliği takip etti. Ülkenin her yerinden izleyicimiz vardı. Seyircinin bu ilgisi bizi çok motive etti. İlginin devam etmesini istek ediyoruz. Sonraki yıllarda Türkiye’nin değişik yerlerine giden gezici bir şenlik haline dönüştürmeyi de dilek ediyoruz.”

26 SİNEMA İZLEYİCİ İLE BULUŞACAK

Program ve sinemalar hakkında detaylı bilgiye ise https://tihvbelgeselfilm.org adresinden ulaşılabiliyor. Aktiflikte gösterilecek sinemalar şöyle:

• 16 Ton – Ümit Kıvanç
• Arica – Lars Edman, William Johansson Kalén
• Öbür Vatanımız Yok – Bayram Küçük
• Benim Vücudum / Vilayet Mio Corpo – Michele Pennetta
• Bir Kürt Entelektüelin Hayatı:Casime Celil / Jiyana Rewsenbireki Kurd: Casimê Celîl – Hasret Diler, Celil Badikanlı
• Bir Vakitler Venezuelada – Evvel Upon A Time İn Venezuela – Anabel Rodríguez Ríos
• Bu Yağmur Hiç Dinmeyecek / This Rain Will Never Stop – Alina Gorlova
• Derikte Kalanlar – Onur Can Atlı
• El-Halil Semaları / Skies Above Hebron Esther Hertog and Paul King
• Gök Kızıldır / The Sky İs Red – Francina Carbonell
• Haymatlos – Mustafa Aydın
• İffetsiz Sürtükler / Brazen Hussies – Catherine Dwyer
• İnsanlığa Gönderilmiş Mektuplar – Yusuf Kenan Beysülen
• Köpekçi – Hayrettin Alan
• Merhaba Canım – Ulaş Tosun
• Muhtaç – Emre Battal
• Nasıl İstersem / As I Want – Samaher Alqadi
• Nardjes A. – Karim Aïnouz
• Nasrin – Jeff Kaufman
• Nemesis – Thomas Imbach
• Nöbetçi – The Guardian – Martina Priessner
• Vefatına Boşanmak / Dying to Divorce – Chloe Fairweather
• Radyo Sessizliği / Radio Silence – Juliana Fanjul
• Sessizliğin Ötesindeki Dünya / The World Beyond Silence Manuel Fenn
• Silivriden Mektuplar /Letters From Silivri – Adrian Figueroa
• Yeryüzü Ayakları – Ümit Güç

Gazete Duvar