Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı, eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, 2019 yılında patates ve soğan depolarına yapılan baskınların nedenini, “Belirli siyasi eğilime sahip tüccarların stokçuluk yaptığını, WhatsApp kümeleri ve internet forumları üzerinden bâtın mutabakat yapıp rekabete karşıt fahiş fiyat belirlediklerini tespit ettik” diye savundu. Albayrak, üreticiden direkt eser alarak vatandaşa uygun fiyattan sattıklarını da aktararak, “Çok da hayır duası aldık” argümanında bulundu.

Berat Albayrak, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nı yürütürken 8 Kasım 2020’de toplumsal medya hesabında yaptığı paylaşımla sıhhat meseleleri nedeniyle vazifeden affını istediğini duyurmuştu. Berat Albayrak, 10 Kasım 2020’de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla misyondan alınmıştı.

“Burası Çok Önemli” isimli kitabında enflasyonu “Türkiye’nin kronik sorunu” başlığıyla kaleme alan Albayrak, 31 Mart 2019 tarihindeki mahallî seçimler öncesinde artan besin enflasyonu nedeniyle patates ve soğan depolarına yapılan baskınları da anlattı.

“Her vakit kilosu 1-2 liraya satılan soğan ve patatesin fiyatı seçimlerden çabucak evvel ansızın 20 liraya kadar tırmandı” diyen Albayrak, fiyat artışlarının sebeplerini araştırdıklarını ve bu fiyat artışlarına ait organize bir durum olduğu savını şöyle açıkladı:

“Bu fiyat artışının nedenlerini araştırırken belli siyasi eğilime sahip tüccarların stokçuluk yaptığını, WhatsApp kümeleri ve internet forumları üzerinden bâtın mutabakat yapıp rekabete muhalif fahiş fiyat belirlediklerini tespit ettik.

‘ÇOK HAYIR DUASI ALDIK’

Vatandaşlarımızın temel besin eserlerine makul fiyatlarla erişimini temin etmek için çabucak devreye girdik. Öncelikle stokçuluk yaptığını tespit ettiğimiz tüccarların depolarını bastık ve maddelere ters olan, besin tedarik zincirini bozan bu teşebbüsler nedeniyle ceza kestik. Stokçuluğa karşı odunsuz bir duruş sergiledik. Ayrıyeten az sayıda temel besin eserini tarladan, üreticiyi hiçbir halde mağdur etmeden, olağan tarla satış fiyatı neyse o fiyattan satın aldık ve nakliyecilik maliyetlerini kendimiz üstlenerek eserleri dar gelirli vatandaşlarımıza büyükşehirlerde en uygun fiyattan ulaştırdık. Çok da hayır duası aldık.”

ZİNCİR MARKETLERDEN ‘BİZ SATALIM’ ARGÜMANI

O periyot, kamuoyunda “üç harfli marketler” olarak isimlendirilen zincir marketlerden kendilerine “Müşteri kaybediyoruz, getirdiğiniz eserleri biz satalım” daveti geldiğini öne süren Albayrak, şunları kaydetti:

“Belirlenen satış fiyatının üzerine çıkmama şartıyla onlara da bu imkanı sağladık. Böylelikle ne üreticiyi ne kesin satıcıyı ne de tüketiciyi mağdur etmiş olduk. Devleti marketlere rakip yapmadık. Vatandaşı da fırsatçıların eline bırakmadık. Gerekli tüm müdahaleleri anlık olarak devreye aldık. Süreçten sırf rekabet kurallarına riayet etmeyen ve fahiş fiyatlamayla vatandaşı mağdur eden ortacılar ziyan gördü.”

‘KAMUNUN PİYASA YAPICILIĞI VAZİFESİ GÖRMESİ GEREKİR’

Devletin gerektiği yerde piyasaya müdahale etmesi gerektiğini vurgulayan Albayrak, bu bahiste görüşlerini kitabında şöyle anlattı:

“Ağustos 2018’deki kur saldırısının akabinde birçok işletme, kur artışını münasebet göstererek eserlerine artırım yaptı. Birkaç ay sonra kurlar önemli manada gerilediğinde bu fiyat artışları geri çekilmedi. 2020’nin ilkbaharında, pandeminin tesiriyle kurlar tekrar Ağustos 2018’deki düzeylere yükselince tıpkı firmalar yeniden kur artışını münasebet göstererek tekrar artırım yaptılar. Yani ortada maliyet artışı ile izah edilmesi mümkün olmayan, fırsatçılıktan kaynaklanan bir fiyat baskısı var. Bu fırsatçılığı yapabilmelerinin temel sebebi, birçok kesimde gözlenen oligopol piyasa yapısı ve rekabet eksikliği. Bu nedenle kamunun, fiyat istikrarını sağlayabilmek için rekabeti engelleyici faktörleri ortadan kaldırması gerekir. Ayrıyeten, bilhassa besin üzere enflasyon sepetinde tartısı yüksek ve stratejik eserlerde, regülasyonun rekabeti tesis etmekte zorlandığı alanlarda, Tarım Kredi Kooperatifleri üzere kamu iştirakinde şirketler aracılığıyla piyasa yapıcılığı misyonu görmesi gerekir.” (ANKA)

Gazete Duvar