ANKARA – Bahçeli bir konutta ya da kentin gürültüsünden biraz uzak yaşayayım denildiğinde çok değil, 10 yıl öncesine kadar Ümitköy/Çayyolu akla gelirdi. Akabinde buna Yaşamkent eklendi, burası da Ankaralılar için iyi bir seçenekti. Başşehir Üniversitesi’nin bölgede olması, 1+1 mesken sayısının fazlalığı öğrencileri de çekiyordu. Bu türlü olunca semtin nüfusu gitgide arttı. 2014’ten bu yana Ümitköy ve Çayyolu’nu kapsayan Koru metrosunun faaliyete geçmesiyle arabası olmayanlar için bölge cazipleşti. Bu cazibe, beraberinde son ekonomik durumla pekişen konut fiyatlarında artışı getirdi. Ümitköy, Çayyolu ve Yaşamkent’teki durumu bölgede yaşayanlarla konuştuk.
ASLINDA KONUTUMUZUN KIYMETİ DOLAR OLARAK 2009 İLE BİREBİR LAKİN DOLAR 5 KAT ARTTI
Zoray Beyefendi Yaşamkent’te ailesiyle birlikte yaşıyor. Konut alma öyküleri şöyle: “Annem ve babam farklı tıp fakültelerinde akademisyen. Şimdi ben çocukken kooperatife girip 20-25 yıl ödemeyle şu an oturduğumuzu meskeni almışlar. Buraya 2009’da taşındık. Doğrusu o vakit Yaşamkent’in ismini çok insan bilmiyordu. O vakitten günümüze Yaşamkent ve civarında
süratle yapılaşma başladı. Artık burası da Çayyolu, Ümitköy üzere neredeyse kentin içinde kaldı. Biz buraya taşındığımızda konutların fiyatları yüksek olmakla birlikte yeniden de makulmüş. Şu an konutumuz 1 milyon 300 bin civarı ediyor. 2009 ile ortasında 5-6 kat fark var. Asıl dikkatimi çeken, konutumuzun bedeli arttı, fakat son 2-3 yıl içinde 3 kat arttı.”
“Siz gelmeden denetim ettik, biz konutumuza taşındığımızda 1 dolar 1,6 liraymış. Şu anda 8,5 lira civarında. Yani dolar 5 kat artmış. Aslında konutun bedeli dolar bazında neredeyse hiç değişmemiş, yani o vakit 140 bin dolar civarında olan mesken, yeniden tıpkı 140 bin dolar, lakin kur farkı girince tıpkı mesken oluyor 1 milyon 300 bin. Ne diyeyim ki…”
AİDATLAR KİRALARA BAŞ TUTACAK KADAR YÜKSEK
“Kiralar nasıldı siz taşındığınızda” sorusuna karşılığı şöyle oluyor: “Kira fiyatları da birebir biçimde: Biz taşındığımızda Yaşamkent’in şimdi yapılaşması devam ediyordu. Kiralar site aidatlarının uçuk düzeylerde olması sebebiyle epeyce düşüktü. Fakat yapılaşmanın tamamlanmasının akabinde kira fiyatları, civar yerleşim yerleri ile (Beysukent, Konutkent gibi) paralel düzeylere ulaştı. Birebir kıyaslamayı kira fiyatları üzerinde de yapacak olursak, 2-3 sene içerisinde 2 kattan fazla bir fiyat artışı var. Ayrıyeten, konutların geneli site içerisinde. Yani güvenlik-otopark-bahçe vs. sarfiyatlar var. Bu türlü olunca kiraya baş meblağ cinsten aidat ödemelerini de kıyaslamaya dahil etmek gerekir.”
Zoray Beyefendi ile görüşmek için evvel Kızılay’dan metroya bindik, 25 dakika sonra Koru Durağı (son durakta) indik. Buradan da yaklaşık 10 dakika taksi seyahatiyle bulunduğu adrese ulaştık. Metro ile Yaşamkent ortasında otobüsler çalışıyor, fakat genelde 40 dakikada bir geliyorlar. Bazen de yer olmuyor. Bu durumu Zoray Bey’e aktarıp ulaşım şartlarını soruyoruz. “Yaşadığınızı anlıyorum. Siz de görmüşsünüz Yaşamkent ve civarı, arabası olmayan bir kişi ya da aile için hiç uygun değil. Toplu taşımadaki eksiklikler insanları araç sahibi olmaya bırakın teşvik etmeyi, resmen mecbur bırakıyor. Kelam gelimi biz, taşındığımız 2009 yılından beri metronun buraya gelmesini bekliyoruz, fakat daha Koru semtine bile geleli çok olmadı. Ulaşım parametresini göz önünde bulundurduğumuzda, kira ve mesken fiyatları hak ettiğinden mutlaka fazla. Bölgedeki konutların yatırım maksatlı kullanıldığı göz önüne alınırsa, fiyatların daha da artacağını düşünüyorum. Yani buradan konut tutacaksanız ya da alacaksanız otomobiliniz olmalı. Yoksa çok sıkıntı.”
KONUT SAHİPLERİ ESKİ KİRACILARI ÇIKARIP MESKENİ DAHA YÜKSEKTEN KİRAYA VERMEK İSTİYOR
Zoray Bey’den ayrılıp Derya Hanım’ın yanına gidiyoruz. Kendisi yaklaşık altı yıldır Çayyolu’nda yaşıyormuş. Konuta birinci taşındığında doktora öğrencisiymiş, daha evvel okuluna yakın diye Dikimevi’nde oturuyormuş, lakin kalabalık ve gürültü taşınmasına neden olmuş. Konutuna birinci taşındığında aidatı da kirası da makulmüş. “1500 liraya kira ve ısınmayı ödeyebiliyordum” diyor. Lakin son iki-üç yılda durum değişmeye başlamış. Konut sahibi her yıl kiraya makul artırım
yapıyormuş, fakat bu yıl kontratta TÜFE oranı yazmasına rağmen kirayı 220 lira arttırması gerekirken 250 lira artırmış. “Baktığınızda 30 lira çok büyük bir fiyat değil, fakat niyet beni sorgulama itti” diyor. Artırım oranına itiraz etmiş, fakat mesken sahibi “İstemezseniz çıkın” demiş.
“Oysa” diyor, “Eylül 2020’de aidatımız 225 liraydı. Evvel aralıkta 325 oldu, sonra şubatta tekrar artırım geldi ve 400 lira oldu. Apartman idaresine kızamıyorum, aidatın içinde ısınma masrafı de var. Doğal gaz çok zamlandı. Yani bir yılda yüzde 30-40 artırım geliyor. Mecbur kalıyorlar. Lakin konut sahibimiz bunu bilmesine karşın anlayış göstermedi”. Nedenini sorduğumuzda şöyle karşılık veriyor: “Ben aslında bu durumda taşınmak istedim. Lakin hem taşınma masraflı hem de komşuların uyarısı kalmama tesir etti. Karşı komşum bin 800 lira kira veriyormuş, mesken sahibi kirayı 2 bin 250 liraya çıkarmış. Komşum itiraz edince meskeni boşaltmak zorunda kaldı. Mesken sahipleri konutları boşaltmaya zorluyor. Bu semt son devirde metroyla birlikte kalabalıklaştı. Bu türlü olunca mesken sahipleri basitçe kiracı buluyor. Yan binamızda konut sahibi “Ben oturacağım” diyerek kiracıyı çıkardı. Sonra 2 bin 500’den kiraya verdi. Kontrat oranında artırım yapmazlarsa davalık olacaklarını bildikleri için kiracıları çıkarıp daha yüksek fiyatla kiraya veriyorlar. Böylelikle daha çok kazanıyorlar” diyerek mahallesindeki durumu özetliyor.
ÖZEL OKULDA OKUYUNCA MESKEN SAHİPLERİ BİZİ ÇOK GÜÇLÜ SANIYOR
Derya Hanım’dan ayrılıp, semtin öteki sakinleri olan öğrencilerin durumunu konuşmak için Ozan Beyefendi ile bir ortaya geliyoruz. Ozan Beyefendi Başşehir Üniversitesi’nde 4’üncü sınıf öğrencisi. Bir arkadaşıyla birlikte 2+1 konutta oturuyor. Konutları 15 yaşında yani Ankara geneline nazaran yeni sayılır. “Neden Ümitköy?” diyoruz. “Başkent Üniversitesi buraya yakın, servis de buradan geçiyor” diyerek yanıtlıyor. Ozan Beyefendi, Aydın’lı. Pandemide ailesinin yanına dönmemiş: “İnanın kira çok tesir etti. Biz artık 1400 lira ödüyoruz, lakin şimdi artırım vakti gelmedi, Eylül’de belirli olacak. Bence 1600 lira isteyecek. Aidatımız 450 lira. Artık Gökhan (ev arkadaşı) ile konuştuk gidersek ‘Bir anda okul açılıyor’ derlerse ne yaparız diye. Yani oturmasak da aidat ve kira ödeyecektik. Artık mahallede bizimkine emsal meskenler 2 bin 200-2 bin 600 lira. Aidatla oluyor 3 bin. Benim ailem memur, Gökhan’ınki esnaf. Özel okuldayız fakat varlıklı değiliz, ailemiz kredi çekerek okul taksitlerimizi ödüyor. Ben staj yapıyorum, Gökhan da bir kafede işe girdi.”
Gülerek “Kışa hazırlık” diyor. “Çankaya Üniversitesi de buraya taşındı? Bu, mesken kiralarını etkiledi mi?” diyoruz. Şöyle
yanıtlıyor: “Çankaya Üniversitesi daha da uzakta, Bağlıca’da. Lakin oraya hakikat da yerleşim kayıyor. Öğrenci sayısı artıyor. O yüzden 1+1 mesken sayısı arttı. Lakin biz dört yıl evvel geldiğimizde az olan bu 1+1 konutların kirası 500-600 liraydı. Artık sanırım olağanlaşma başladı diye bu konutlara en az 1500 lira istiyorlar. Öğrenci olduğumuzu biliyorlar, artık yeni öğrenciler geliyor, mesken sahipleri ‘Öğrenciler, nasılsa mecburlar’ diyor. Sanıyorlar ki hepimizin ailesi çok güçlü, meğer değiliz.”
Öbür semtlerde olduğu üzere Ümitköy/Çayyolu ve Yaşamkent’te de kira ve konut fiyatları son devirde artmış. Bilhassa konut satışlarında dolar kurunun seyri tesirli oluyor, lakin kiracılar için durum daha içinden çıkılmaz. Pek birçoklarının mesken sahibi yasal artırım oranının üstünde artırım yapıyor. Taşınma masrafı, yeni meskenin depozitosu, emlakçı sarfiyatı ve ortadaki kira farkı üzere faktörler kiracıları, çok zorlansalar da, kalmaya zorluyor.
Yarın: Uzmanlar Ankara konut piyasası için ne diyor?
Gazete Duvar
