Korona virüsü pandemisinde resmi olarak ‘sıfır vaka’ raporlayan Türkmenistan’da üçüncü dalga nedeniyle aslında hastanelerin dolu olduğu, hastaların tedavi görmek için rüşvet vermek zorunda kaldığı ve müspet test sonuçlarının kayıtlara geçirilmediği sav edildi. Geçtiğimiz günlerde Covid-19’a yakalanan bir hastanın yaşadıklarını aktaran BBC News, Türkiye’nin Türkmenistan Aşkabat Büyükelçiliği Din Hizmetleri Müşaviri Kemal Uçkun’un geçtiğimiz yaz vefat etmesinin de korona olaylarının saklanmasının bir örneği olarak yazdı.

OLUMLU TEST SONUCU HASTALARA VERİLMİYOR

Haberde, ismi Sayahat Kurbanov olarak verilen bir kişinin ‘pandemi olmayan’ ülkede başından geçenler aktarıldı. Buna nazaran Kurbanov, nefes darlığı ve dayanılmaz bir göğüs ağrısı dahil, korona virüsünün tüm semptomlarını gösteriyordu. Fakat BBC’nin tabiriyle sorun, “kendisi üzere hastaların resmen var olmadığı Türkmenistan’da bulunmasıydı.”

Kurbanov geçtiğimiz ay ambulans çağırdığında tabip kendisine ‘zatürre olduğunu ve hemen hastaneye gitmesi gerektiğini’ söyledi. Ülkedeki tabiplerin Covid hadiselerine ‘zatürre’ dediğini biliyordu; hastane yolundayken, birkaç gün evvel test yaptırdığı kliniğe telefon etti. BBC’ye nazaran telefondaki kişi sessizce “Sonuçlarınız pozitif” dedi fakat Kurbanov, ülkede olumlu sonuçların yazılı olduğu bir evrakın hastalara hiçbir vakit verilmediğini birkaç gün sonra öğrenecekti…

‘UZUN TELEFONLAR SONRASI HASTANEDE YER BULABİLDİ’

Kurbanov birinci gittiği hastanenin dolu olduğu için kendisini kabul etmediğini anlatırken, “Yolda neredeyse ölüyordum. Virüs o kadar süratli ilerledi ki… Pencereleri yumruklamaya ve ‘Lütfen durun, nefes alamıyorum’ diye bağırmaya başladım. Bana oksijen verdiler lakin pek yardımcı olmadı” diye konuştu. Kurbanov’un anlatımına nazaran bir sonraki hastane de kendisini kabul etmedi; başşehir Aşkabat’ta kayıtlı olmayan hastaları almalarının yasak olduğunu söylediler. “Paniklemeye başladım. Tabiplerden birine ‘Ne yapmam gerekiyor? Burada ölmem mi lazım?’ diye sordum’ tabirlerini kullanan Kurbanov, tanıdığı bir tabipten yardım isteyip uzun telefon konuşmaları sonrasında bir hastanede yer bulabildiğini söyledi.

‘İLAÇ VE RÜŞVETE 2 BİN DOLAR HARCADI’

Kurbanov beş gün boyunca durumunun değişmediğini ve nefes almakta zorlandığını anlatırken, ‘Türkmenistan’da hastaneye yatabilmenin her vakit tedavi almak için kâfi olmadığını, tabiplerin rutin halde hastaları gözardı ettiğini ve hemşirelerin üst seviye tanıdığı olmayanlarla ilgilenmediğini öne sürdü.

Hastanenin işçi sayısının çok yetersiz olduğunu, kimi hemşirelerin 60’dan fazla hastayla ilgilendiğini, vakit zaman bir paklık görevlisinin iğne yaptığını argüman eden Kurbanov, hemşirelerin anlatımına nazaran kimi hastaların teneffüs aygıtı olmaması ve oksijen makinelerinin çalışmaması nedeniyle gözlerinin önünde öldüğünü anlattıklarını öne sürdü. Teze nazaran Kurbanov ilaçlar ve rüşvet için 2 bin dolar harcadığı 10 günün sonra taburcu oldu.

‘TOZ NEDENİYLE MASKE TAKIN’ UYARISI

Kurbanov, hastane çalışanlarının ‘Covid’ yahut ‘korona virüsü’ sözcüklerini kullanmadığını, bunun yerine ‘bu virüs’ yahut ‘bu hastalık’ demeyi tercih ettiğini de anlattı; “Onlara ısrar ediyordum; ‘Neden ne olduğunu söylemiyorsunuz? Covid mi?’ diyordum, sessizce başlarını sallıyorlardı” argümanında bulundu. Kurbanov, hastanedeyken hükümetten aldığı bir cep telefonu iletisinde halka toz nedeniyle maske takma davetinde bulunulduğunu belirtirken, “Biz tozdan mı ölüyoruz? İnsanların ölmesine müsaade verecekler fakat Covid olduğunu hiçbir vakit itiraf etmeyecekler” dedi.

‘BERDİMUHAMMEDOV’UN İMAJI BOZULMASIN DİYE…’

BBC News ülke dışında faaliyet gösteren Türkmen gazetecilerin üçüncü dalgadan kelam ettiğini belirtirken, “Fakat ülke içinde neredeyse herkes sesini çıkarmaya korkuyor” tabirlerini kullandı. Turkmen.news sitesinin pandeminin başından beri Covid-19’dan ölen en az 60 kişiyi tespit ettiği belirtilirken, BBC’nin haberinde şöyle denildi: “Türkmen yetkililer korona virüsü hadiselerini açıklamıyor. Eski bir dişçi olan Devlet Lideri Kurbankulu Berdimuhammedov sağlıklı bir ulus imajını devlet propagandasının temeli olarak kullanıyor. Ülkenin pandemiden etkilendiğinin itirafı, rejiminin meşruiyetinin altını oyabilir.”

‘KEMAL UÇKUN’A UÇAK MÜSAADESİ VERİLMEDİ’

BBC’ye nazaran, bu politikayı geçtiğimiz sene ‘neredeyse ifşa eden’ şey ise Kemal Uçkun’un geçtiğimiz yılki vefatı oldu. Haberde Uçkun’un göğüs ağrısı, terleme ve ateş üzere tipik semptomları gösterdiği ve kendisine zatürre teşhisi konulduğu lakin eşi Güzide Uçkun’un röntgenleri gönderdiği Türkiye’deki hastanelerin tamamının Covid-19’u teyit ettiği belirtildi. Buna nazaran Güzide Uçkun eşini Türkiye’ye getirmek için çok çabalasa da, Türkmen yetkililer ambulans uçak vermeyi reddetti. Uçuş müsaadesi lakin, Kemal Uçkun’un vefatından birkaç saat sonra verildi. Haberde, “Uçkun’un cenazesi mumyalanmıştı ve isimli tıp uzmanları korona virüsü izi bulamadı” denildi.

Güzide Uçkun geçtiğimiz sene, Dışişleri Bakanlığı, Sıhhat Bakanlığı ve Diyanet İşleri Başkanlığı yetkilileri hakkında eşinin tedavisinde ihmalleri olduğunu belirterek cürüm duyurusunda bulunmuştu.

Türkmenistan’da Covid-19’un yayılmasını engelleme maksadıyla kimi karantina tedbirleri alınmış olsa da hükümet bunlarının ‘önleyici tedbirler’ olduğunu ve ülkede hiçbir Covid hadisesi bulunmadığını savunuyor. (DIŞ HABERLER)

Gazete Duvar