Daha evvel “Ema”, “Jackie”, “Neruda” üzere sinemalara imza atan Şilili sinemacı Pablo Larraín’in direktörlüğünü üstlendiği, oyuncu Kristen Stewart’ın Prenses Diana’ya hayat verdiği “Spencer”, dün vizyona girdi. Sinema, Prenses Diana’nın kraliyete ve Prens Charles’a veda etmeye karar verdiği 1991 yılındaki kritik Noel tatiline odaklanıyor.

Diana’nın evlenmeden evvelki soyadı olan Spencer’ı öne çıkarmayı amaçlayan sinema, Noel tatili sırasında Diana’nın sıkışmışlığını, boğuluşunu ve depresif ruh halini izleyicilere sunuyor. Sinema, açılış sekansında izleyiciye “Prenses Diana” yerine sırf kendi olan, sıradan bir Diana sunuyor. Diana, Noel tatili için bir otomobil dolusu müdafaa olmadan, tek başına ve ‘isteksizce’ saraya gerçek gidiyor. Yol üzerinde bir korkuluk gören ve apar topar arabasından o korkuluğa yönelen Diana, korkuluğun üzerindeki yıpranmış ceketi, babasının olduğunu söyleyerek alıyor.

Diana otomobiliyle saraya ulaştığında kamera onu kuşbakışı çekerek, gösterişli binalar ve bahçeler ortasında ne derece küçük olduğunu gösteriyor. Kapıdan içeriği girdiği andan itibaren ‘gelenekler’ denilerek kurallara tabi tutulmaya başlanan Diana, adeta mikroskop altında incelenen bir böceğe dönüşüyor.

.

‘SADECE CÜMBÜŞ İÇİN’

Her anında, daima müşahede altında tutulan Diana, karşı çıktığı ve gereksiz olduğunu düşündüğü her geleneğe karşı ‘röntgencilerinden’ ve kurallara uymasını talep edenlerden daima tıpkı yanıtı alıyor: “Sadece cümbüş için”. Diana, çocukları prens William ve Prens Harry’nin neden birtakım şeyleri sıradan beşerler üzere yapmadıkları sorusuna da alaycı halde tıpkı yanıtı veriyor: “Sadece cümbüş için.”

Gece mutfakta gizlice yemek yiyen Diana’nın yanına gelen ve kraliyet ailesinin ‘baş Diana denetçisi’ Alistair Gregory, Diana’ya gece gündüz demeden yeniden kuralları hatırlatıyor. Diana ise şikayetlerini ‘yaygara koparmak’ olarak gören ve ona daima izlendiğini hatırlatan Gregory’ye kendisinin mikroskop altında kanatları ve bacakları çekilen bir böcek üzere olduğunu söylüyor.

Sarayda kendisinden ve onu giydiren yardımcısı Maggie’den diğer kimsesi olmayan Diana, perdelerini kapatmadığı, söylenenleri yapmadığı ve planlananlardan farklı kıyafetler giymesi nedeniyle ‘cezalandırılıyor’. Yardımcısı değiştiriliyor, perdeleri büsbütün kapatılarak dikiliyor. Her anının, yaşayacaklarının planlanmış olduğunu söyleyen Diana, kraliyette geçmiş ve şimdinin bir olduğunu, geleceğin ise olmadığını savunuyor; ‘an’, ‘geçmiş’te çoktan yaşanmış üzere…

.

‘THE SHINING’İN KRALİYET VERSİYONU: ‘SPENCER’

Diana, yeme bozukluğu yaşıyor. Bu nedenle sinema, yemek masasından birdenbire koridor sekansına geçiyor. Koridorda bir şeylerden kaçar üzere koşuşturan Diana, sineması dram havasından çıkararak tansiyon havasına sokuyor. Larrain, Diana’nın sarayın koridorlarında gerilimli bir halde koşturmasından inci yeme anına kadar, tahminen de “The Shining”in kraliyet versiyonu denilebilecek bir tansiyon sineması inşa ediyor. Fakat Diana’nın hayal kırıklığının farkına vardığı anlarının aktarıldığı sinemada canavar, kraliyet ailesi üyeleri değil, Diana’ymış üzere düşünülüyor.

Pablo Larrain, duygusal manada alt üst olmuş ve acı çeken bayanların potrelerini seviyor. Natalie Portman’ın başrolünde yer alarak Jackie Kennedy’yi canlandırdığı 2016 üretimi “Jackie” sinemasında Jackie’nin ofisinde halıda yaşadıklarının akabinde Diana’yı da benzeri halde tuvaletin önünde adeta ‘kıvrandırtıyor’. “Spencer” da genel tema olarak “Jackie”nin ruhunda bir sinema.

.

‘Anne Boleyn’ kitabı da sinemanın başrollerinden biri. Diana odasına bırakılan kitapla birlikte, kurallara uymadığı takdirde Anne Boleyn’nin başına gelebileceklerinin kendisinin de başına gelebileceğini düşünüyor, kimi vakit Anne Boleyn’in kendisinden dinliyor. Ne yapıp edip tüm pürüzleri aşarak, küçüklüğünün geçtiği meskene giden Diana, kamera önünde peri masalı olarak görülen kabustan uyanmak istiyor. Anne Boleyn’nin davetiyle hayatta kalmayı seçen Diana, korkuluğun üstünden aldığı ceketi giyerek ‘gelenek’ olarak görülen kraliyet cümbüşünü bölüyor ve çocuklarını alıp gitmek istiyor. Kendi kıyafetlerini de korkuluğun üzerine geçiren Diana, çocuklarını alarak pop müzikleri eşliğinde, ‘istedikleri yemekleri yiyebilecekleri’ yerlere gerçek uzaklaşıyor. Diana, yemek siparişi alınırken ismi sorulunca da “Spencer” diyerek yanıt veriyor. Çocuklarıyla doyasıya, istediği üzere fast food yiyebilen o ‘sıradan’ bayan hala Diana. Ancak artık tümüyle kendisi…

Sinema, her ne kadar sonuna yaklaştıkça daha fazla temellense de gereğinden fazla uzun tutulmuş. Sinemadaki karakter derinliği aceleye getirilmiş üzere görünüyor lakin “Alacakaranlık” serisiyle tanınmaya başlayan ve maalesef mesleğinde bir daha kapatamayacağı bir olmamışlık oluşturan Kristen Stewart, kusursuz olmaktan uzak fakat taklitçi olmayan ve izlemeye paha bir Diana performansı sergiliyor. Diana’nın Stewart’la uzunluk farkından aksan farkına dek bir sürü uzak noktası bulunuyor lakin Stewart’ın her daim hüzün dolu bakışları depresif ve üzgün Diana rolüne oturmuş, hatta Oscar’a aday bile denilebilir.

.

Prenses Diana, kraliyet ailesine girmesinden saraydaki kuralların dışında bir hayat sürmek istemesine, kraliyetten ayrılışından trajik vefatına dek göz önünde olan figürlerden biri oldu. Hayatı birçok farklı yapıta husus olsa da Larrain’in “Spencer”ı bir kraliyet temasından çok Diana’nın dökemediği yaşlarla, söyleyemediği niyetleriyle ve sarayda kendini kaybolmuş hissetmesiyle ilgili. Sinema, Diana’nın haklı olup olmadığını anlatmak sıkıntısında değil, izleyicinin de bir taraf seçmesini istemiyor; Diana’yı bir prenses olarak tasvir etmektense onun içsel hayatını izleyiciye yansıtarak onun da etten kemikten bir insan olduğunu hatırlatıyor.

Son olarak, kraliyet ailesinden ya da değil herkesin tek muhtaçlığı olan bir mucize… Pop müzik ve tahminen biraz fast food!

Gazete Duvar