Recep Ergül ismini birkaç yıldır sıklıkla duyuyoruz. Türk Halk Müziği sanatkarı Ergül, daha evvel başlamış olsa da bilhassa 2018’de patlayan MESAM krizinde ismi geçen isimlerden biri olarak dikkatleri üzerine çekti. Arif Sağ ve Orhan Gencebay isimleri özelinde medyaya yansıyan kriz veyahut krizlerin ortasında Ergül, hem çeşitli idare takımlarındaki durumu hem de Bakanlık tarafından atanan ve “kayyım” olarak bedellendirilen süreksiz idarelerdeki rolü nedeniyle meslektaşları tarafından eleştirildi.
Geçtiğimiz Haziran ayında yapılan Genel Kurul’da Musiki Yapıtı Sahipleri Meslek Birliği’nin (MESAM) İdare Konseyi Lideri seçilen Ergül’ün üyelere gece yarısı attığı kısa bildiriler (Ergül bunun, kısa ileti servisi sağlayan şirketin yanlışı olduğunu ve üyelere bir özür bildirisi iletmiş olduğunu söylüyor), pandeminin en ağır periyodunda üyelerin ve gazetecilerin davet edildiği otel kahvaltıları üzere kimi seçim atılımları toplumsal medyada tenkitlerin odağında yer almıştı. Mevcut iktidara ve idare biçimine dayanağını her fırsatta lisana getiren Orhan Gencebay ile yakınlığı (medyada sıkça yer bulduğu üzere “Orhan Gencebay’ın manevi oğlu” olup olmadığını da sorduk kendisine), AK Parti milletvekili aday adaylığı, Arif Sağ’ın liderliğindeki takıma yönelik siyasi temelli suçlamaları derken Ergül gitgide daha çok tartışılan bir figüre dönüştü.
MESAM’da bu yıl nihayet yapılabilen Genel Konsey öncesi ve sonrasında iki kıymetlendirme yazısı yayınlamıştık. Bunun üzerine, lider seçilen Recep Ergül’ün çeşitli seferler basın davetlerini aldık. Kendisinin haber medyasında yanlış tanıtıldığını söyleyen Ergül, röportaj talebimize süratle cevap verdi. Ergül ile MESAM’daki ofisinde hem müzik meslek birliği yöneticisi sıfatıyla telif hakları üzerine hem de MESAM’da yaşanan krizdeki rolünü anlamak ve tenkitleri aktarmak için detaylı ve uzun bir söyleşi yaptık.
MESAM, Türkiye’deki müzisyen meslek birliklerinden biri. Aslında eser sahiplerinin telif haklarını korumak, telifleri sağlıklı bir formda toplayıp sanatkarlara dağıtmak için var olmuş bir kurum. Buradan başlayalım istiyorum. Telif konusunda Türkiye’de durumu bize özetleyebilir misiniz?
Türkiye Bern, Roma, Wipo üzere milletlerarası mukavelelerin altına çok geç imza attı, 1951 yılında. İmza attı ancak imza orada kaldı, gereği yerine getirilmedi, pek çok hususta olduğu üzere. Ben Atatürk’ten sonra Türkiye hükümetlerinin kültür ve sanata yeteri kadar değer vermediğini, kültür ve sanat siyasetlerinin yetersiz olduğunu düşünüyorum. Bunu esasen hayatın her alanında iliklerimize kadar yaşıyoruz. Hâlbuki kültür insanoğlunun yaşama stratejisidir. Kültür ve sanat siyasetleri yetersiz olunca sanatta da büyük ilerlemeler yaşanamıyor. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Yapıtları Kanunu’nun revize edilmesi, Avrupa standartlarında bir ömürüz olması gerekiyor. Telif ödemeyenler için müziği yasaklama yetkimizin olması gerekiyor. Hâlihazırda 360 civarında radyo ve televizyon hâlâ telifini ödemiyor. Düğün salonları, taksiciler, otobüsçüler telifleri ödemiyor. Buna paralel olarak meslek birliklerinin sayısının çokluğu da işimizi zorlaştıran bir etken.
Mesela İstanbul’un üçte iki nüfusuna sahip komşumuz Yunanistan, bizim neredeyse 10 katımız oranında telif topluyor. Biz telif toplama konusunda Avrupa’nın sonuncu ülkesiyiz. Bu nedenledir ki, Yunanistan dünya çapında yaklaşık 100 sanatçı yetiştirebilmiştir, 3,5 milyonluk Ermenistan nereden baksanız 70-80 dünya çapında tanınan sanatçı yetiştirmiştir. Bizde ise bir elin parmaklarını dahi bulmaz dünyada tanınan sanatkarımız. Bunların tümü kültür ve sanat siyasetlerinin yetersizliğinden kaynaklanıyor. Yönetenlerin sanatı ve sanatçıyı potansiyel bir tehlike olarak; eleştiren, sorgulayan bir tehlike olarak görmesinden kaynaklanıyor. Bu baş yapısının mutlak suretle değişmesi lazım.
Siz de müzisyensiniz ve MESAM’ın İdare Şurası Başkanlığı’na bu kimliğinizle seçildiniz. Sanatkarların meslek birliklerinin idarelerinin sanatkarlardan oluşmayan profesyonel yöneticiler tarafından yürütülmesi konusunda ne düşünüyorsunuz?
Bütün dünyada, bu çeşit meslek birliklerinde meslek birliklerinin üyeleri yönetici olur. Yönetici olanlar buranın siyasetini belirler. Fakat asıl işletmeyi buradaki profesyoneller yapar. Örneğin biz üç aylık idaremizde, MESAM tarihinde birinci sefer MESAM profesyonellerini bu kadar aktif bir formda işe dâhil ettik. Temsil noktasında, kangren olmuş noktalarda kurum muhataplarını, liderini, imza yetkisine sahip olanları isterler. Kimi değerli kurumlarla münasebetlerde profesyoneller tesirli olmazlar. Lakin hem sanatçı kimliğinizle, hem de kurum lideri olarak gittiğinizde, dersinize de iyi çalışmışsanız siz daha tesirli olabiliyorsunuz. Hani bir tabir vardır ya, “El, elin eşeğini türkü çığırarak arar” diye, vaziyet biraz ona benziyor. Dünyadaki bütün kurumlar için geçerli bu. Memur zihniyetiyle, sabah 9’da gelip akşam 5’te mesaisini dolduran şahısların bu türlü bir tasası olmayabilir. “Ben o denli ya da bu türlü maaşımı alıyorum, telif çok da gelse, az da gelse benim için fark etmez” diye düşünebilir. Biz o nedenle, işi daha da profesyonelleştirerek bir nevi prim sistemine dayalı bir metot geliştirdik. Şu anda 81 vilayette hukuk ofisleri üzerinden lisanslama yapıyoruz. Genel Sekreterlik’e kalması gereken %25 hissesi hukukçulara veriyoruz, 81 vilayette onlar lisanslama yapıyor.
Bu daha evvel başlayan bir uygulama değil mi?
Geçmiş devirde başlamış lakin hiç verimli olamamış. 40 civarında vilayet kalmıştı lisanslama yapılabilen lakin şu an itibariyle 81 vilayette varız. Birinci defa KKTC’den telif alacağız. Sayısı şu anda 25 bin civarında olan düğün salonlarından birinci defa telif alınacak. Sayısı 100 binin üzerinde olan otobüslerden birinci sefer telif alınacak.
Nasıl bir kontrolle yapacaksınız bunu?
Direkt federasyonlarla muhatap oluyoruz. Gidip birebir lisanslama yapmaya kalksanız buna ne vakit, ne de kaynak kâfi. Astarı yüzünden değerliye gelir.
‘YAŞAM BİÇİMİ OLARAK ORHAN GENCEBAY’DAN ÇOK ARİF SAĞ’A YAKINIM’
Malum ‘MESAM krizi’ne geçmek istiyorum. Siz de kelam ettiniz, uzun vakittir MESAM’ın hem üyesisiniz hem de çeşitli biçimlerde idarelerde vazife aldınız, buradaki işleyişi biliyorsunuz. İzlenim şu halde: Orhan Gencebay ve Arif Sağ, geçmişten gelen tanışıklıklarına da dayanarak bir çeşit paydaşlık içerisindeydiler ve iki güçlü figür olarak MESAM’ı birlikte yönetiyorlardı. Siz de bu idareler vazifedeyken hem üyeydiniz hem de misyonlar alıyordunuz. Bugün kelamını ettiğiniz meseleler o vakit yok muydu? Vardıysa siz mi görmüyordunuz? Zira birkaç yıl öncesine kadar rastgele bir itirazınız yoktu veya medyaya yansımamış bu türlü bir itiraz.
Aslında hiçbir vakit meslek birliği yöneticisi olmayı düşünmedim. Fakat 2013 yılında MESAM idaresine yaptığım bir tenkit sonucunda Haysiyet Kurulu’na verildim. Kolay bir eleştiriydi aslında, hakaret, itham içermiyordu. Sonra birden kendimi MESAM içinde ve mahkemelerde buldum o kararı iptal ettirmek için ve karar iptal edildi. 2012 yılında MESAM ile MSG ortasında imzalanan bir işbirliği protokolü var, ben 2013 yılındaki Harika Genel Kurul’da kürsüye çıkarak bu protokole karşı çıktım. Bu protokolün dertli olduğunu, yazım lisanının yanlış olduğunu, meslek birlikleri ortasındaki uzlaşma iyi bir şey olsa da bu protokole bağlı önemli düşünceler yaşanacağını söyledim. Neredeyse vatan haini ilan edildim. Kendine devrimci, demokrat, sosyalist diyen ve dünya görüşü bu doğrultuda olan şahıslar yaptı bunu ki ben de hayatım boyunca demokrasiden, özgürlükten, emekten yana olmuş bir beşerim, bedelini de ödemiş biriyim. Benim o konuşmam üzerine Genel Kurul’da bir tartışma çıktı ve protokol onaylanmadı. Arif Hoca’nın idaresi Divan’ı da kaybedince kamera kayıtlarını ve hazirun cetvellerini kaçırdılar. Gazetecilerin birden fazla bunu bilmiyor, o taraftan duyduklarını yazıyorlar her seferinde lakin bu söylediklerim dokümanlara dayanıyor. Hayata objektif bir çerçeveden bakmaya çalışıyorum. Babam da olsa yanılgı yapan, ona karşı çıkarım. Biraz da anarşist ruhluyum.
O Genel Konsey mahkemeye taşındı, mahkeme MESAM’a üç kişilik bir akademisyen heyeti atadı üç ay mühlet için. Sonra birçok kişi, “fikri mülkiyet konusunda baş yoran bir adamsın, neden buralarda bulunmuyorsun?” deyince 2014’te birinci kere aday oldum MESAM idaresine ve seçildim.
Bakınız ben Arif Sağ’ın karşısında biri değilim. Arif Hoca’yı insan olarak çok seviyorum, onu sanatıyla veyahut insanlığıyla değil, yönetici olarak eleştirdim. Seçildim, idare konseyi masasına geldim ve buradaki kasvetleri gördüm. Atilla Özdemiroğlu, Suat Suna, ben idare biçimlerinden rahatsızdık. “Neden daha evvel ses çıkarmadınız?” diyorsunuz, bir kamu kuruluşunu yönetirken her şeyi toplumsal medyada uluorta konuşmak yanlışsız değil. Bunun bir sorumluluğu var, sorunları içeriden çözmeye çalışmanız lazım. Benim o devirde yazdığım dilekçeler var, istek ederseniz sizinle de paylaşırım.
İdare şurası toplantıları önemli olmalı. Haftada bir toplantı yapılıyor, bizlere bir huzur hakkı veriliyor lakin biz bu huzur hakkını hak etmiyoruz. 1’de başlaması gereken toplantı bakıyorsunuz 3’te geliyor, hazirun cetveline imza atıp gidiyor. Neden? Huzur hakkını almak için. Haftanın futbol maçları kıymetlendirilir, haftanın siyasi gündemi kıymetlendirilir, kebaplar, balıklar yenir, bekleyen üyeler içeriye alınmaz. “Hadi bir iki husus geçelim, kalanı da bir iki gün sonraya bırakalım” denir. Biz bunlara şiddetle karşı çıktık. Ama başka meslek birlikleri tarafından ortak lisanslama ünitesi kurulduğunda ben MESAM’ın yalnızlaştırıldığını gördüm. İçeride Arif Sağ’a muhalif olabilirim lakin orada Arif Sağ’ın yanında yer aldım. Dışarıdan MESAM’a bir müdahale olduğunda, ki öteki meslek birlikleri MESAM’ı yutmak istiyorlar, buna müsaade vermememiz gerektiğini, kesinlikle MESAM içinde birlikte hareket etmemiz gerektiğini düşünüyorum. Arif Hoca bunu takdirle karşıladı. Vakit içerisinde yanlış bulduklarıma şerh koydum lakin evet, çıkıp kamuoyu önünde konuşmadım.
2016 Genel Konseyi öncesi Arif Sağ ile öbür idare heyeti üyelerinin de olduğu bir yemekteydik. Bana, “Kafası çalışan bir beşersin, bu kuruma çok yararlısın, biz seni Genel Kurul’a girerken seni listemizde görmek istiyoruz” dedi. Ben de teşekkür ettim fakat düşünmediğimi söyledim. Orhan Gencebay ile yola çıkmıştım, onunla devam etmek istiyordum. Orhan Gencebay ile sadece bu mevzu ile ilgili fikirsel bir yakınlığım var. Hayat biçimi olarak, kültürel olarak Arif Hoca’ya daha yakın biriyim.
Sizin için neden “Orhan Gencebay’ın manevi oğlu” diyorlar?
Vallahi Orhan Abi beni manevi oğlu olarak kabul ederse erdem duyarım. Bu dediğiniz söylenti bir gazetecinin bir yerde bunu yazması üzerine çıktı, üzerimize yapıştı. Hiç alakası yok. Benim Orhan Gencebay ile yakınlığım, fikri mülkiyete baş yorduğum için vakit zaman görüş alışverişinde bulunmak, vakit zaman bir ortaya gelmek seviyesindedir çünkü kendisi meslek birlikleri üstü bir insandır. Lakin bakın Arif Sağ’la da bir ortaya geliriz. Hatta ben buraya gelir gelmez Cahit Berkay ve Arif Sağ’ı arattırdım, dedim ki “Biz telifle ilgili bir kamu spotu çekeceğiz, kendileri de yer alırsa mutlu oluruz”. Kabul etmediler, farklı husus lakin genel olarak “sektöre nasıl yararlı oluruz”un peşindeyiz.
2016’ya dönersek; beni aracı kıldılar, “Orhan Gencebay’ı ikna et, ortak liste çıkalım” dediler. Kendisiyle konuştum, “Ben bu arkadaşlara güvenemiyorum, sen güveniyor musun?” dedi. Ben iyi bir yola girdiğimizi söyledim kendisine, ikna oldu. Arif Sağ, benim 30 yıllık dostum olan Emre Saltık, daima birlikte Orhan Ağabey’in ofisine gittik. Ortak listede karar kılındı. Arif Sağ şunu söyledi hatta: “Orhancığım, altı kişi senden olsun, beş kişi benden olsun.” Gencebay da, “Ben sayı ve isim konuşmam” dedi. Ortak bir liste yaptık lakin 2016 Genel Kurulu’na giderken Arif Sağ’ın bir teklifi oldu. “Masa olarak gidiyoruz, birlikte hareket edelim” dedi. Pekala dışarıdan kelam verdiğiniz beş kişi var, onlar ne olacak? “Bir yolunu bulun, onları kaçırın” dedi. Ben bu türlü ayak oyunlarının içinde yer almam.
‘DAVUL GENCEBAY’IN YA DA ARİF SAĞ’IN BOYNUNDA LAKİN TOKMAK ‘DERİN MESAM’IN ELİNDEYDİ HEP’
Ne demek bu? Biraz açar mısınız?
İdare Kurulu’nda Suat Suna’ya Arif Sağ’ın gönderilen bir ileti var mesela, “Kendi arkadaşları Ali İstek Binboğa’nın o listede olmasını istemiyor” diye. Lakin Arif Hoca, Ali İstek Binboğa’ya kelam vermişti. Suat Suna ve arkadaşlarına diyor ki, “Masada hengame çıkartın, Ali Rıza’yı kaçırtın. Ahmet Selçuk İlkan yanınızda dursun lakin ona oy vermeyin”. Bunu bizim gerimizden da konuşmuşlar. Biz o yıl Genel Kurul’da maalesef aldatıldık, evrakı de var. Bir listeyle giriyoruz seçime, karar verilmiş lakin bu takım altı başka anahtar liste çıkardı el altından ve biz hiçbirinde yokuz.
Yanlışsız mu anlıyorum? Genel Konsey sırasında bir arbede çıkarılacak, siz oradan ayrılacaksınız ve yeni listeler seçilecek?
Bu evvelce beri uygulanan bir yol esasen: “Genel Kurul’da hengame çıkarın, sanatkarlar korkak insanlardır, kaçar giderler”. Hayır, sanatkarlar yeryüzünün en mert insanlarıdır.
Neyse, 2016’da Genel Kurul’dan sonra Arif Sağ’ın bir önerisi oldu. Bir sene kendisi lider olacak, başka sene Orhan Gencebay… Evvel kabul edilmedi lakin sonra konuşuldu, anlaşıldı ve birinci sene Orhan Gencebay lider oldu. Lakin Gencebay’a hiç başkanlık yaptırılmadı. Aslına Arif Sağ’a da yaptırılmadı. Burada bir takım vardı, “Derin MESAM” mı dersiniz, ne derseniz deyin, sayman üye ve iki idare şurası üyesinin başını çektiği bir yapı. Bunlar en küçük bir tartışmaya dahi kaba kuvvetle karşılık veren, Atilla Özdemiroğlu’nu dövmeye kalkan bir grup. Atilla Abi yeryüzünün en naif insanlarından biriydi, düşünün. “Bu masada telif ve fikri mülkiyete hizmet edecek bir irade göremiyorum” dediği için dövmeye kalktılar, bizler ayırdık. Gencebay görüşünü söyledi diye dövmeye kalktılar, üstüne yürüdüler, kaba kuvvet teşebbüsünde bulundular. Suat Suna seferlerde defa kaba kuvvet teşebbüsüne maruz kaldı, ortaya girdik. Burhan Bayar, Fuat Güner, ben, hepimiz yaşadık bunu. Natürel bunlar sonucunda istifa etmek zorunda kaldık. Gencebay toplam bir buçuk sene başkanlık yaptı lakin şeklen liderdi. Davul Gencebay’ın ya da Arif Sağ’ın boynunda lakin tokmak oburunun elindeydi daima. İstifa ederken basın açıklaması yaptık. Arif Sağ bizim açıklamamız üzerine, “Biz kendimize çok güveniyoruz, gelin bizi denetleyin” dedi. Ben Arif Sağ’ın da, Cahit Berkay’ın da burada bir manipülasyonun içinde yer aldığını düşünmüyorum açıkçası.
Bu “derin MESAM” dediğiniz grubun, sav ettiğiniz hareketleri gerçekleştirmek için nasıl bir çıkarı olduğunu düşünüyorsunuz? Neden bu türlü bir şey yapsınlar?
Bakınız eski sayman üye, bir televizyon kanalına çıktı, hizmetlerini anlatırken “Biz burada kadrolaştık” dedi. Memleketler arası sempozyumlarda, seminerlerde tecrübe kazanmış 40’a yakın işçimiz, ferdî ihtiraslar, hırs, tahminen daha farklı beklentiler yüzünden işten çıkarıldı. Kurum milyonlarca lira tazminata mahkûm edildi. Yerlerine, kendilerine yakın isimleri aldılar, bunu kastediyorlar.
Nasıl bir çıkarları var? Artık, Arif Sağ, Orhan Gencebay, Cahit Berkay, bunlar ekonomik olarak bir ıstırap içinde değiller. Lakin burada teşkilat kuranların müzikten para kazanmadığını biliyoruz. Toplantılardan, huzur haklarından, harcırahlardan aylık 10 bin lira üzere bir gelir elde edilebilir. Bunun dışında, dünyanın dört bir yanını kurumun imkânlarıyla gezebilirler. Bunlar dışında öteki savlar davar lakin şu anda bunları lisana getirmem. Kurum içinde 12 yıllık geçmişe dair bir inceleme başlatıyoruz, onun sonucunda basınla paylaşacağım lakin evrakla konuşurum.
‘ESKİ İDARE ALEVİLİĞİ SUİSTİMAL ETTİ’
MESAM’ın son on yıldır siyasi saiklerle ve “inanç suiistimali” yapılarak yönetildiğini argüman ettiniz. Bu çok ağır bir itham…
MESAM çok saygın bir kurumdu fakat Arif Abi’nin idaresi altında siyasi bir hüviyet kazandı. Pek çok defa en küçük bir tenkit dahi yapıldığında, “Biz Aleviyiz, biz solcuyuz. Bunlar AKP’li, bizi istemiyorlar” diye reaksiyon verildi. “AKP’li” dedikleri Orhan Gencebay. Gencebay’a bu soru yöneltilebilir, ben onun ismine karşılık veremem. Lakin benim tanıdığım kadarıyla Orhan Abi her periyot devlet tarafından prestij görmüştür. Siyaset ve sanat bağlantısı yeni bir husus değil. Tayyip Erdoğan zıtlığı üzerinden Orhan Gencebay’ı siyasi saiklerle mahkum etmeye çalışmak lakin iktidarını, kendi taraflarını konsolide etmek emeliyle geliştirilmiş bir telaffuz. Alevi-Bektaşi ideolojisini özümsemiş, o denli yaşayan biriyim. Burada 26 yöneticinin 26’sı da Alevi olsa bundan beis duymam. İşini gerçek yapıp yapmadığına bakarım. Lakin genel suralara giderken bilhassa bu takımın Aleviliği suiistimal ettiğini tekraren defa gördük. Telif konuşulması gerekiyorken kürsüye çıkıp “Biz Pir Sultan Abdal’ın torunlarıyız!” denmesini gerçekçi ve ahlaki bulmam. Alevi toplumunu, Alevi ozanlarını yıllarca suiistimal ettiler, genel şuralarda o ozanları aldattılar. Beş kişilik liste için otuz bireye kelam verdiler. Bakın bu kurumda en fazla mağdur edilen halk müziği sanatkarları ve özellikle ozanlarımızdır. Ozanların beslenebileceği bütün kaynaklardan telif alınmıyor zira. Ne kelamlar verildi bilmiyorum, elimde bir doküman yok. Fakat bir şeyi çok net biliyorum ki bu ozanlar daima ikinci sınıf vatandaş muamelesine tabi tutuldu. Seçen oldu lakin asla seçilme fırsatı verilmediler.
‘YAVUZ BİNGÖL VE POLAT YAĞCI İDAREYE ATANMAMALIYDI’
Sizin isminizi en çok Bakanlık tarafından atanan kayyumlarla duymaya başladık. O periyotta birçok sanatçı, o idarelerde bulunan meslektaşlarını, eski dostlarını kayyumun kesimi olmayı kabul etmekle suçladı. Siz de daha evvel, süreksiz idarelerin “kayyum” olmadığını argüman ediyorsunuz. Görece özerk bir kuruma, hiçbir seçim sürecine girilmeden, mevcut seçilmiş idare de vazifedeyken, hiçbiri MESAM’ın bir ögesi olmayan Bakanlık bürokrasisi tarafından bir idare atanması, tam olarak kayyumun tarifi değil midir?
Kayyum, görülen suiistimal üzerine Bakanlık tarafından atanan ve vazife müddeti muhakkak olmayan bir yapıdır. Süreksiz idare ise vazife mühleti muhakkak olan, örneğin üç ay için atanan ve misyonu kurumu genel heyete götürmek olan bir yapıdır. Bir nevi tarafsızdır. Bizim kurumumuza dört kere süreksiz idare atandı. Birinci olarak 2013 yılında iki aylığına atanmıştı. İkinci olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2018’de MESAM’da Teftiş Şurası Başkanlığı’nın yaptığı incelemeler sonucu ortaya çıkan raporlara dayanarak, ki o raporları Genel Kurul’da zorbalık yaparak okutmadılar ve Genel Şura mahkeme tarafından iptal edildi. Neydi o raporlar? Evrakta sahtecilik, usulsüzlük, misyonu berbata kullanma, 109 düzmece üye, idareye muhalif olan yaklaşık 30 kişiyi, disiplin yönergesine karşıt biçimde ihraç etme ve misal argümanlar. Kurumun daha fazla ziyan görmemesi ismine idarenin vazifeden el çektirilmesine, yerine kısa müddetliğine, 2018 Genel Kurulu’na götürecek süreksiz bir idare getirilmesine karar verildi.
O süreksiz idarenin içinde ben de vardım. Konserimle ilgili bir iş görüşmesi yaparken CNN Türk açıktı, orada gördüm, “Yavuz Bingöl, Polat Yağcı, Recep Ergül…” Bakanlığı aradım, dedim ki “Polat Yağcı üretimci, bu idarede olması yanlışsız değil. Yavuz Bingöl iktidara yakın olduğu için müthiş tenkitler var. Ben, müsaadeniz olursa bu vazifesi kabul etmeyeceğim.” Fuat Güner de birebir talepte bulundu. Bakanlık da, “Siz süreksiz bir yönetimsiniz ve işiniz kurumu genel konseye götürmek. Biz oraya bir heyet atadık fakat iş ve süreçleri, çalışma temellerini bilen bir iki kişinin de olması gerekiyor. Bizi güç durumda bırakmayın lütfen” dedi ve misyonu kabul ettik.
Yani Yavuz Bingöl, Polat Yağcı tercihlerinin siyasi tercihler olduğunu kabul ettiler…
Yani ben de Yavuz Bingöl’e, “Senin istifa etmen yerinde olacaktır” dedim. Tenkitler Yavuz Bingöl özelinde çok ağırlaşmıştı. Kimse evvelki idarenin yolsuzluklarını konuşmuyor, herkes “Arif Sağ’ın koltuğuna Saray’a yakın Yavuz Bingöl oturdu” diyordu. Aslında Yavuz Bingöl de istifa etti bu tenkitler sonucunda. Algı operasyonu ile bu durumu kendi lehlerine çevirdiler ve Genel Kurul’da 40 oy farkla divanı kazandılar. Sümer Ezgü lider oldu.
Bakanlığın süreksiz idare ataması problemi bir mevzuat sıkıntısı. Şu andaki mevzuatın bir gereği. Fakat bana sorarsanız, ben MESAM’ın Bakanlıktan bağımsız, özerk bir kurum olmasını savunurum. Tıpkı Almanya’daki GEMA üzere. Özerk kuruluşlar olalım, Bakanlığa bağlı olmayalım. Biz kendi kendimizi yönetebilecek kapasitedeyiz. Biz mevzumuza Bakanlığın bürokratlarından daha çok hâkimiz. Batılı toplumlar bunu çözmüş. Biz de özerk olmalıyız. Hiçbir halde, hiçbir siyasi parti buraya müdahil olamamalı.
Lakin şu anda bizim meslek birliklerimiz Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlıdır, mali ve idari açıdan da onun kontrolüne tabidir. Bize de şu anda bir ihtar geldiğinde, dikkate almazsak ikinci bir ihtar ile bizi misyondan alma hakkı var. Bu tehlike hepimiz için var maalesef ve bunu istemiyoruz. Bu nedenle özerk olmalıyız diyoruz.
Ben özet geçeyim… 2018’deki Genel Kurul’u siz mahkemeye taşıdınız ve dava iki yıl sürdü. Sonucunda ise o Genel Kurul’un iptali kararı çıktı…
Diyebilirsiniz ki “niye dava açıyorsun?” Vicdan ve ahlak bu türlü bir şeydir. Ben bir haksızlık gördüm ve bunu kabul etmedim. O dava dediğiniz üzere iki yıl sürdü, Türkiye’deki hukuk sistemini biliyorsunuz. İki yılın sonunda buraya üç kişi atandı, 28 günlük bir mühlet için. Fakat pandemi nedeniyle iki defa ertelendi bu genel heyetler. Nisan 2021’deki genel heyet ise Ramazan ayına denk geldiği için cumhurbaşkanının yaptığı açıklamayla ertelendi. Nihayetinde 2021’in 30 Haziranında Genel Şura yapıldı ve bizler MESAM tarihinin rekor oyuyla seçildik. İsterdik ki o seçimdeki rakiplerimiz bunu hazmetsinler lakin hâlâ “MESAM’ı onlara bırakmayacağız” üzere açıklamalar… Güya biz düşman bir ülkenin yurttaşıymışız, doruktan inme gelmişiz gibi… Ya da hâlâ siyasi saiklerle, “şunun adamı, bunun adamı” diyerek… Ben hayatım boyunca kimsenin adamı olmadım, birinin adamı olan küçük insandır zati, sünepe beşerler birinin adamı olur. Kimse de bana talimat veremez. “Orayı Orhan Gencebay yönetiyor” diyorlar. Gencebay, 3 ay geçmesine karşın ziyaretimize bile gelmedi, bir telefon açıp da “MESAM’da ne var, ne yok?” diye sormadı. Dalın büyüğü olduğu için gerektiğinde olağan ki danışmak isteriz lakin yalnızca Orhan Gencebay’a değil. Arif Sağ da başımızın tacıdır, yeni bir yasa yaparken ona da danışırız, Cahit Berkay’a da danışırız.
Bu söylediğinizde samimi misiniz?
Mutlaka. Hatta yalnızca danışmak da değil, mümkünse bu çalışmaların içinde yer almalarını isteriz.
Türkiye tarihinde tahminen de eşi görülmemiş bir ayrışma, kutuplaşma yaşıyoruz. Bu temel siyasi ayrışmanın MESAM’a sirayet ettiği de bir gerçek. Sizin bunun sonucunda, buradaki görece özerk yapıyı ele geçirmek isteyen hükümet kanadının ya da hükümet yanlısı odakların bir ortacısı olarak burada rol aldığınız imajı var. Bunda birkaç şeyin tesirli olduğunu biliyorum. Bakanlık tarafından, sizin “geçici yönetim” dediğiniz kayyum heyetine atanmış olmanız bunlardan biri. Gerçekçi olalım istiyorum, samimi bir biçimde konuşalım. Siz, var olan işleyişte hükümetin, politik olarak tarafsız olduğunu argüman eden bir üyeyi süreksiz idareye atayabileceğine nitekim inanıyor musunuz?
İnanıyorum. Vedat Çetinkaya Cumhuriyet Halk Partili kimliğiyle tanınır, süreksiz yönetimdeydi. Turhan Taşan, yeniden o denli. Fuat Güner, Atatürk Cumhuriyeti’nden zerre taviz vermeyecek solcu bir ağabeyimizdir, yeniden tıpkı süreksiz yönetimdeydi.
‘MİLLETVEİKİLİ ADAY ADAYI OLDUM LAKİN TABANI GÖRÜNCE VAZGEÇTİM’
Sizin ise AK Parti’den milletvekili aday adayı olduğunuzu biliyoruz…
Teşekkür ediyorum bu mevzuyu açtığınız için, on yıldır üzerinde tepinip duruyorlar. Evveliyatına gideyim. Ben, Sarıkamış, Çanakkale, Yemen, Balkan Harbi, artık Kıbrıs ve Kore üzerinde çalışıyorum. Gencecik savaşa sürülmüş olan insanlar… Ki ben savaş tersiyim, insan hakları savunucusuyum. Sarıkamışlıyım ve bu bahse hassas olduğum için Sarıkamış’taki merasimlerde çıkıp konser veririm. Oradaki konserlere hükümet yetkilileri daima gelir. Hatta benim bir albümümü de Kültür ve Turizm Bakanlığı çıkardı. Kimin üzerinden biliyor musunuz? Nurettin Sözen, CHP’li eski Büyük Kent Belediye Liderimiz.
2011’de de bana eski Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç ve eski Ulusal Savunma Bakanı Vecdi Gönül bir konser sonrası yemekte beni kesinlikle partilerinde görmek istediklerini söylediler. Ben teşekkür ettim, siyaseti düşünmediğimi söyledim. Dahası sahip olduğum dünya görüşü ortadadır, bunu da belirttim. “Hiç fark etmez” dediler. Dostlarım da milletvekili olmalısın dediler.
Burada ortaya gireceğim. Kendinizden bahsederken her fırsatta “demokratım, özgürlükçüyüm, dünya görüşüm bellidir” diyorsunuz. Yani aslında siz ideolojik olarak kendinizi mevcut iktidardan uzakta pozisyonlandırmaya çalışıyor gibisiniz…
Benim AK Parti ile geçmişten bu yana yakınlığım olmamıştır. Hayatım boyunca bir siyasi partinin de üyesi olmadım. Bakanlardan gelen o davet üzerine “olabilir” diye düşündüm ve aday adayı oldum. Toplam sekiz gün sürdü zira partide üstte gördüğüm görünümle altta gördüğüm görünüm ortasında çok fark vardı. Üsttekilerle daha entelektüel bir lisan üslup kullanabilirken altta binlerce entrikanın döndüğü, birbirini ezmeye çalışanların olduğu bir siyasi yapı var. Bu bir partide değil, her yerde var. O görüntü beni ürküttü ve sekiz gün sonra kendim aday adaylığından vaz geçtim.
‘ERDOĞAN ÖTEKİ SANATKARLARLA GÖRÜŞÜYOR, BANA RANDEVU VERMİYOR’
Aday adayı olduğunuza dair haberler var lakin aday adaylığından kendinizin çekildiğine dair bir habere, açıklamanıza rastlamadım ben.
Basına açıklama yapmadım zira nezaket kurallarına alışılmamış. Davet edilmişsiniz, bir müddet sonra kendiniz çekilmişsiniz. Bu kadar, sekiz gün. Haberlere yansıdı diye on yıldır bunun üzerinde tepinip duruyorlar. Tekrar söylüyorum, hiçbir siyasi partinin üyesi değilim. Şu anda Cumhuriyet Halk Partisi iktidar olsa masraf onlarla görüşürüm, onların Kültür ve Turizm Bakanıyla da samimi diyalog gerçekleştiririm zira bir meslek birliğinin yöneticisiyim.
Genel Kurul’dan evvel asker kaçağı olduğum sav edildi, FETÖCÜ olduğum sav edildi ki hayatım boyunca hiçbir cemaatin kapısından geçmemiş, tekke ve zaviyelerin kapatılmasının gerçek olduğunu düşünen bir beşerim. “AKP’lidir” dediler. Şuna emin olun, olsaydım göğsümü gere gere çıkardım, “Evet kardeşim, sen nasıl CHP’li isen ben de AKP’liyim” derdim. Olmayan bir şeyi neden bana giydirmeye çalışıyorsunuz. AKP destekliysem neden AKP yetkililerinden randevu alamıyorum? Neden Kültür Bakanı dışında kimseyle görüşemiyorum, bölümün meselelerinden bahsedemiyorum?
Kimlerden mesela?
Üç aydır Cumhurbaşkanından randevu talep ediyoruz, randevu vermediler bize. Lakin bakıyoruz mesela, Cumhurbaşkanı çeşitli sanatkarlarla kişisel olarak görüşüyor. Üstelik görüştüğü pek çok insanın bizim topluluğumuzda, toplumda zerre kadar saygınlığı da yok.
Bir de bize “Saray beslemesi” diyorlar. Yahu Küme Yorum’un ağır bedeller ödemiş üyesi Zülfü Beyhan mı Saray’ın beslemesi? Sivas’ta yakılarak katledilmiş Muhlis Akarsu’nun yeğeni Selahattin Akarsu mu Saray beslemesi? Üst Kurul’a seçilen Alex Tataryan mı saray beslemesi? Yapıya baktığınızda yüzde 80-85 yükle sol dünya görüşüne sahip arkadaşlar var içimizde. 26 kişilik takımımızın 11’i Alevi yurttaşlardan oluşuyor. Denetleme Kurulu’nda yer alan Erkan Yoksuli’nin babası Arapgirli Âşık Yoksuli, 12 Eylül işkencehâneleri yüzünden can vermiş bir insan. Her şeyden evvel bu insanlara saygısızlıktır bu. “AKP burayı ele geçirmek istiyor” diyorlar. Ne yapsın burayı AKP? Ne işine fayda? Topladığı üç beş kuruşa el mi koyacak? Bakın az evvel dağıtım evraklarını imzaladım. Bu devir 18 milyon lira para dağıtacağız, stopajdan ve KDV’den ötürü bu para 12’ye iniyor. Zati devlet alıyor vergi olarak bu hissesi. Tüm üyeleri kendisine çekmek istiyor desen, mümkün değil. Sanatçıyı baskı altına alamazsın.
‘BAKAN, ‘AŞILAMA ORANI ARTARSA MÜZİK YASAĞI SONA ERECEK’ KELAMI VERDİ’
Seçimden evvel açıkladığınız vaatlerden biri, seçilmeniz halinde müzikteki 24.00 yasağıyla ilgili bir teşebbüste bulunmaktı. Bu hususta ne yaptınız?
Seçildikten on bir gün sonra Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile ofisinde bir ortaya geldik, birinci konuştuğumuz mevzu buydu. Bana Almanya, Belçika, Yunanistan’da da misal uygulamalar olduğunu söyledi, “Orada da sınırlama var” dedi. Bilmiyordum bu türlü bir uygulamanın olup olmadığını. Fakat varsa bile, Almanya ve öteki ülkeler kendi müzisyenlerine bu pandemi periyodunda ömürlerini sürdürebilmeleri için imkan sağladı.
Orada bir sorun da, Cumhurbaşkanı’nın yasakla ilgili “Kusura bakmasınlar, gece kimsenin kimseyi rahatsız etmeye hakkı yoktur” açıklamasıydı… Bunun pandemi, Covid-19 ile ilgili olmaması yani…
Evet, reaksiyonlar haklıydı. Ben de reaksiyon gösterenlerden biriyim. Biz bunu Bakan beyefendiye söylediğimizde dedi ki, “Siz sanatkarlar yardımcı olun, toplumu aşılayalım, bir halde buna daima birlikte tahlil bulalım.” Biz de bir kamu spotu çekmeye, toplumu aşıya davet etmeye karar verdik. Artık o çalışmayı çeşitli sanatkarlarla yürütüyoruz. Hurafelerle ilgilenmeyen biriyim, ben bilime inanırım. Bilim bu aşıyı bulmuş. Fakat her aşıdan sonra bu türlü bir direnç var ve toplum yeteri kadar aşılanmadı.
Yani size, “aşılama beklenen seviyeye ulaştığında gece 12 yasağı bitecek” diye bir vaatte bulundular. Bunu da burada kayda geçirmiş olalım.
Alışılmış. Ayrıyeten bakınız yakın vakitte MESAM’ın kendi binası olacak, MESAM TV açılacak, MESAM Lokali açılacak. Bunlar üyelerin talepleri. SGK problemleri var, bununla ilgili çalışma başlattık. Yeşil pasaport talepleri var, çalışma yapılıyor. MESAM kart çıkarıyoruz üyelerimize. Kent içinde, toplu ulaşımda indirim alacağız, THY’den indirim alacağız, restoranlarda, İSPARK’larda indirim alacağız, kelamlarını aldık.
Gazete Duvar
